W dniu 30 października 1928 roku w Gdyni założony został Klub Sportowy "GRYF", którego kontynuatorem jest dzisiejszy Jacht Klub Morski "GRYF".

s/y Gryf I
|
Początkowo wydawało się, że fakt ten trudno będzie udokumentować. We wspomnieniach przedwojennych Gryfiaków wiele bowiem wydarzeń straciło na ostrości. Spierano się o daty, nazwiska, o ważkie momenty klubowego życia. W tej sytuacji znalezienie jakiegoś bezspornego dowodu narodzin "GRYFA" stało się nieodzowne. Uporczywe poszukiwania uwieńczone zostały, jeszcze w 1978 roku, pełnym sukcesem.
Z pożogi wojennej uratowano bowiem sporo gdyńskich dokumentów z lat międzywojennych, a szczęśliwym trafem - zachowały się te najważniejsze: akty założycielskie i to w dość kompletnym zestawie. Znajdują się one w Archiwum Państwowym w Gdańsku, w roczniku a 1928 roku pod sygnaturą nr 124/1367. W oparciu o te dokumenty możemy dzisiaj z cała pewnością powiedzieć, że "GRYF" był pierwszym klubem sportowym powstałym w Gdyni. Powołali go do życia budowniczowie gdyńskiego portu i przedstawiciele społeczności, rozwijającego się na zapleczu tego portu – nowego miasta – GDYNI.
Lista członków założycieli, zachowana w aktach państwowych na karcie nr 603 nie jest długa i zawiera 41 nazwisk. Są na niej jednak nazwiska ludzi, którzy byli nie tylko pionierami rozwoju gdyńskiego ośrodka portowo - miejskiego, ale takie zapisali się w historii rozwoju całej polskiej gospodarki morskiej.
Chlubimy się tym, że wśród założycieli, figurują takie nazwiska, jak: inż. Tadeusza WENDY - projektanta i Naczelnika Budowy Portu oraz inż. Mariana BUKOWSKIEGO - budowniczego portu gdyńskiego.

s/y Irka
|
Wśród pierwszych działaczy klubowych odnajdujemy także: dr Stanisława DARSKIEGO - profesora i b. ministra żeglugi; kmdr Józefa UNRUGA - dowódcę floty, późniejszego dowódcę Marynarki Wojennej; dyrektorów Banku Gospodarstwa Krajowego - Wacława WEJERSA i Maksymiliana BERGERA; inż. Antoniego GARNUSZEWSKIEGO -dyrektora Państwowej Szkoły Morskiej w Tczewie i Gdyni oraz legendarnego komendanta DARU POMORZA - Konstantego MACIEJEWICZA. Działali w "GRYFIE" w tych pierwszych latach także kpt. Mikołaj DOMARADZKI, późniejszy kapitan portu w Gdańsku; Julian RUMMEL -dyrektor pierwszego polskiego przedsiębiorstwa armatorskiego "ZEGLUGA POLSKA"; Hilary EWERT–KRZEMIENIEWSKI - ówczesny prezes gdyńskiej palestry, bojownik o polskość Pomorza. O znaczeniu i potrzebie utworzenia takiego klubu sportowego dla Gdyni świadczyć może również fakt osobistego zaangażowania w powstanie "GRYFU" ówczesnego Starosty Grodzkiego – Władysława STANISZEWSKIEGO oraz dyrektora Urzędu Morskiego - Józefa POZNAŃSKIEGO.
Jak wynika z zachowanych w Wojewódzkim Archiwum. Państwowym dokumentów, inauguracyjne zgromadzenie odbyło się w dniu 30 października 1928 roku w lokalu "Grand Cafe" w Gdyni, przy ul. Świętojańskiej o godzinie 19.00 (Karta nr 601, akt. nr 124/1367). Swoistym dowodem potwierdzającym powstanie tego dnia KLUBU SPORTOWEGO "GRYF" jest zachowany (karta nr 595) donos przodownika służby śledczej SADOWSKIEGO dla wydziału bezpieczeństwa i porządku publicznego w Gdyni, który informował nawet o składzie wybranego na tym zgromadzeniu - zarządu Klubu: prezes - dyrektor BGK WACŁAW WEJERS, a sekretarzem i skarbnikami zostali pracownicy ówczesnego Urzędu Morskiego - LEOPOLD MISTAT i KAROL KRASZEWSKI.
Z zachowanego statutu dowiadujemy się, że pierwszy sportowy klub Gdyni jest... (kropki pochodzą z okresu tzw. „Władzy Ludowej”) organizacją apolityczną i ogólnodostępną. Skupiał w swych szeregach przede wszystkie Ludzi zatrudnionych przy budowie portu i miasta: pracowników Urzędu Morskiego, Zarządu Budowy Portu, pracowników kolei i poczty oraz pierwszych przedsiębiorstw shipchandlerskich. Nie brakowało także w tamtym klubie oficerów marynarki wojennej i handlowej. Znaczna także była, jak na owe czasy, Liczba kobiet, przeważnie żon i córek założycieli oraz członków "Gryfu".
|